دربارۀ تاکتیک و ریشه‌اش
📌 بحثی دربارۀ ریشه‌های واژگان وجود دارد. یکم اینکه اثباتِ ریشه‌دار بودن واژه‌ای در زبانی خاص معنیِ برتریِ و مهتریِ آن زبان نمی‌دهد. چون از یک‌سو چیزی به نامِ زبانِ سره نیست و فرهنگ‌ها و زبان‌ها در حال داد و ستد با هم‌اند و از همین‌روست که فرهنگ بهتر و برتر نیز نداریم. از سویی دیگر روشن نیست تحقیقاً و قسم به حضرت عباس علیه‌السلام که این واژه از همین زبانی که اثبات شد درآمده و بس. از این بابت که تمدن‌های مکتوب به درازیِ وجودِ انسان در زمین نیستند. نهایتاً خودِ مقولۀ ملیت و فرهنگ‌پرستی بنایی ندارد. انسان تنهاست و تعلقش به علقه‌های بیرونی از بابِ ثانویاتی‌ست. تفصیل این مطالب بماند برای جایی که بماند.
🔻بنا بر حرف‌های بالا به هیچ وجه تفاخر به وطن، نژاد، فرهنگ و دیگر از این‌ها محلّی از اعراب ندارد و به نظر می‌رسد بیشتر کارکردهای سیاسی داشته باشد که در جای خودش بد هم نیست. بگذریم. در سایت آبادیس ذیلِ واژۀ تاکتیک چیزهایی نوشته بود که برایم جالب‌ناک بود. در ویرایش متنی بارها به واژۀ تاکتیک برخوردم و هر جا به فراخورِ معنا چیزی نهادم: شگرد، ترفند، فن، شیوه، رویکرد و مانندهایشان. ولی راضی‌ام نمی‌کرد. گویی چیزی در این میانه باید باشد که نبود. آنجا نوشته تاکتیکِ انگلیسی از تاکتیکای لاتین و تاکتیکوسِ یونانی درآمده. یونانی‌ها هم از نبردهای ایرانی بلند کرده‌اند، چرا که سواره‌نظامِ خفنی داشته‌اند و واژه‌های تک‌تاخت، تک‌توزی، تک‌توختن از ادبیاتِ نظامی هخامنشیان و مادها و این سلاسل درآمده.
📍 بگذریم از اینکه این‌گونه ریشه‌شناسی شاید کمی سادگی باشد، زیرا هرگز آنان به این زبانِ امروزین ما سخن نمی‌کرده‌اند و شناخت ریشه‌ها و تحولات واژه‌ها خیلی هم راحت نیست. بامزه‌تر اینکه مستندی از تاریخ مکتوب، لااقل تا اکنون، نیست که در آن واژه‌های تک‌تاخت و امثالش آمده باشد. این‌ها بیشتر به قولِ استادِ ما ریشه‌بافی‌ست. شاید هم روزی اثبات شد، ولی در حالِ حاضر ظنّ و گمان است. مخلص کلام اینکه در پناه خدا باشید.😊👋🏼