ادبیات ایران در ادبیات جهان (1) دورترین شرق، دورترین غرب
✅ توصیف عجیبی که از ایرانیان در کتب فرنگیها به چشم میآید گاه حالتی شگفتآور دارد. آنها میگویند ایرانیها جماعتیاند که بر فرشهای ابریشمین قدم میزنند و با زبان شعر سخن میگویند. این جاذبۀ شعریِ ایرانیان نهفقط کشورهای همسایه را تحت تأثیر قرار میداد، که گاه تا دورترین نقاط ممکن عالم میرفت. ابنبطوطه پنجاه سال پس از درگذشت سعدی نقل میکند که در ساحل شرقی چین، یعنی جایی حوالی کرۀ امروز، اشعار سعدی را از لبان شاهزاده چینی شنیده است.
❇️ در غربِ دورِ جهان نیز چنین ماجرایی نقل شده. در نشریهای که بیانیه استقلال ایالات متحد در آن چاپ شده (1789 م)، اشعاری از سعدی و حافظ به چاپ رسیده است. پیش از اسلام نیز زبان فارسی چنان برای عربها جاذبه داشته که برای فخرفروشی در شعر خود از کلمات فارسی بهره میبردند و دانستن زبان فارسی برای آنان امتیاز و وجهۀ خاصی به ارمغان میآورده است.